Τι είναι πραγματικά τα superfoods; Και τι χρειάζεται για να θεωρηθεί ένα φαγητό σούπερ σε αντίθεση με ένα απλά υγιεινό;
Αρχικά, ας δούμε τον ορισμό της λέξης superfood (υπερτροφή)
Τα superfoods είναι τροφές (όπως ο σολομός, το μπρόκολο ή τα βατόμουρα) πλούσιες σε ενώσεις, όπως αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες και λιπαρά οξέα. Αποτελούν, ουσιαστικά, ολόκληρα ή ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα που παρέχουν μια υψηλή δόση θρεπτικών συστατικών για την ενίσχυση της υγείας ολόκληρου του οργανισμού. Διαθέτουν φυτικές ενώσεις οι οποίες, πέρα από την κάλυψη πιθανών ελλείψεων σε θρεπτικά συστατικά και την υποστήριξη των ενεργειακών αναγκών του σώματος, έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν στην υποστήριξη της συνολικής υγείας του οργανισμού και στη μείωση του κινδύνου ορισμένων χρόνιων ασθενειών.
Για παράδειγμα, φυτοθρεπτικά συστατικά όπως οι ανθοκυανίνες, που βρίσκονται σε μπλε-μωβ τρόφιμα όπως τα βατόμουρα, τα μύρτιλα, τα μούρα acai και το κόκκινο λάχανο πιστεύεται ότι προστατεύουν από τις καρδιακές παθήσεις και τον διαβήτη. Τα καροτενοειδή, που βρίσκονται σε κόκκινα και πορτοκαλί τρόφιμα, όπως οι ντομάτες και τα καρότα, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου και να προστατεύσουν το δέρμα από τις ακτίνες UV του ήλιου.
Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχουν επίσημα χαρακτηριστικά και μετρήσεις που να κατατάσσουν ένα τρόφιμα στις υπερτροφές, συγκριτικά με οποιαδήποτε γενικά θρεπτική τροφή (π.χ μία ελάχιστη ποσότητα αντιοξειδωτικών ή άλλων θρεπτικών συστατικών που πρέπει να περιέχουν). Στην πραγματικότητα, αν το αναλύσουμε αρκετά, σχεδόν κάθε θρεπτικό τρόφιμο (φρούτα και λαχανικά, υγιεινές τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά όπως σολομός, αυγά, φασόλια, γιαούρτι και δημητριακά ολικής αλέσεως) μπορεί να χωρέσει κάτω από αυτή τη γιγάντια ομπρέλα. Επιπλέον, δεν υπάρχει επίσημη λίστα υπερτροφών.
Πώς, λοιπόν, ένα τρόφιμο χαρακτηρίζεται ως υπερτροφή;
Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν επίσημα κριτήρια για το τι θεωρείται υπερτροφή, η πολυπόθητη θέση επιτυγχάνεται κυρίως μέσω του μάρκετινγκ. Βασικά, εάν μια επωνυμία ή κατασκευαστής θέλει να ονομάσει ένα τρόφιμο ως «σούπερ», έχει την ελευθερία να το κάνει. Το αν ένα τρόφιμο τελικά κατατάσσεται ή όχι στις υπερτροφές εξαρτάται πραγματικά από το αν ο υπόλοιπος κόσμος συμφωνήσει. Έτσι, από τη στιγμή που ένα τρόφιμο που έχει μερικά εντυπωσιακά διατροφικά στατιστικά, αποκτήσει μια καλή διαφημιστική καμπάνια και αρκετή δυναμική πίσω από αυτή, θα καταφέρει να υιοθετήσει τον χαρακτηρισμό του superfood.
Αυτό συμβαίνει συχνά με τροφές που κυκλοφορούσαν σχεδόν από πάντα και ήταν πάντα υγιεινές, αλλά για τις οποίες οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονταν πραγματικά - όπως π.χ το ιπποφαές ή τα λαχανάκια Βρυξελλών, όπου και τα δύο αυτά φαγητά είναι πραγματικά θρεπτικά! Βέβαια, το μειονέκτημα σε όλο αυτό είναι πως η τάση μπορεί να κάνει τους καταναλωτές να θεωρούν πιο κοινά τρόφιμα (όπως το σπανάκι, τη βρώμη, τα φασόλια ή τα μήλα) ως λιγότερο υγιεινά -ή ακόμα και υποδεέστερα.
Χρειάζεται να συμπεριλάβω περισσότερες υπερτροφές στη διατροφή μου;
Πολλοί ειδικοί συμφωνούν ότι είναι καλύτερο να επικεντρωθείτε στην κατανάλωση μιας ποικιλίας ολόκληρων, φυσικών τροφών αντί να εστιάσετε αποκλειστικά στις υπερτροφές. Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται να τρώτε κινόα και σπόρους chia καθημερινά. Η εναλλαγή τους με καστανό ρύζι ή πλιγούρι βρώμης και ηλιόσπορους, είναι εξίσου καλή. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μια «υγιεινή διατροφή» είναι αυτή που παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε, και ένα μόνο τρόφιμο δεν μπορεί να προσφέρει τα πάντα. Το κλειδί είναι μια υγιεινή διατροφή που έχει μέτρο και αποτελείται από ποικιλία τροφίμων από όλες τις ομάδες.
Από την άλλη πλευρά, είναι συνήθως καλό να καταναλώνετε αρκετή ποσότητα από ένα συγκεκριμένο superfood που σας αρέσει πραγματικά και περιέχει συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός σας, χωρίς όμως να αντικαθιστά άλλες ωφέλιμες επιλογές. Η διαφοροποίηση των θρεπτικών συστατικών στη διατροφή (για να μην αναφέρουμε, τις γεύσεις και τις υφές!) είναι πραγματικά το κλειδί για την υποστήριξη της υγείας μας.
