Σε πρόσφατο άρθρο μας είχαμε παρουσιάσει μια από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες της εποχής, αυτή του fasting (ή αλλιώς διαλειμματική νηστεία) καθώς και τα οφέλη της στον οργανισμό μας. Μπορείτε να δείτε το πρώτο μέρος εδώ. Πως όμως λειτουργεί αυτή η διαίτα και γιατί είναι τόσο αποτελεσματική; Θα τα ανακαλύψουμε όλα στο δεύτερο μέρος.
Η «λογική» του fasting
Η διαλείμματική νηστεία ουσιαστικά επιτρέπει στο σώμα να χρησιμοποιήσει την αποθηκευμένη ενέργεια του οργανισμού. Πως; Με την καύση του περίσσειου σωματικού λίπους.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι η διαδικασία της νηστείας είναι φυσιολογική για τον οργανισμό και ο άνθρωπος έχει εξελιχθεί ώστε να μπορεί να νηστεύει για ώρες ή και ημέρες, χωρίς επιζήμιες συνέπειες για την υγεία του. Το σωματικό λίπος αποτελεί απλά την ενέργεια των τροφίμων που έχει αποθηκευτεί στον οργανισμό για μακροπρόθεσμη χρήση. Εάν εσείς επιλέγετε να μη φάτε, το σώμα σας αναγκάζεται να «κάψει» το αποθηκευμένο λίπος για ενέργεια.
Όλα στη ζωή είναι θέμα ισορροπίας, το καλό συνορεύει με το κακό, το γιν με το γιανγκ. Το ίδιο ισχύει για το φαγητό και τη νηστεία. Η νηστεία ουσιαστικά αποτελεί την άλλη πλευρά του φαγητού.
Φαγητό , αύξηση επιπέδων ινσουλίνης, δημιουργία-αποθήκευση λίπους
Όταν τρώμε, καταναλώνουμε περισσότερη ενέργεια από όση μπορεί αμέσως να χρησιμοποιηθεί. Ένα ποσό από αυτή την ενέργεια πρέπει να αποθηκευτεί για μελλοντική χρήση. Η ινσουλίνη είναι η βασική ορμόνη που εμπλέκεται στην αποθήκευση της ενέργειας των τροφίμων.
Η ινσουλίνη αυξάνεται όταν τρώμε, συμβάλλοντας στην αποθήκευση της πλεονάζουσας ενέργειας με δύο διαφορετικούς τρόπους. Οι υδατάνθρακες διασπώνται σε μεμονωμένες μονάδες γλυκόζης (ζάχαρης), οι οποίες μπορούν να συνδεθούν σε μεγάλες αλυσίδες για να σχηματίσουν γλυκογόνο, το οποίο στη συνέχεια αποθηκεύεται στο ήπαρ ή στους μυς.
Υπάρχει, ωστόσο, πολύ περιορισμένος χώρος αποθήκευσης για τους υδατάνθρακες. και μόλις επιτευχθεί αυτό, το ήπαρ αρχίζει να μετατρέπει την περίσσεια γλυκόζης σε λίπος. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται λιπογένεση (που σημαίνει κυριολεκτικά "δημιουργώντας νέο λίπος")
Ένα μέρος από αυτό το λίπος που μόλις έχει δημιουργηθεί αποθηκεύεται στο ήπαρ, αλλά το μεγαλύτερο μέρος προωθείται σε άλλες λιποαποθήκες του σώματος. Αν πρόκειται για μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία, δεν υπάρχει σχεδόν κανένα όριο στο ποσό του λίπους που μπορεί να δημιουργηθεί.
Επομένως, υπάρχουν δύο συμπληρωματικά συστήματα αποθήκευσης ενέργειας τροφίμων στο σώμα μας. Το ένα είναι εύκολα προσβάσιμο από τον οργανισμό αλλά έχει περιορισμένο χώρο αποθήκευσης (γλυκογόνο), ενώ το δεύτερο που είναι πιο δύσκολο στον οργανισμό να έχει πρόσβαση, έχει σχεδόν απεριόριστο αποθηκευτικό χώρο (σωματικό λίπος).
Νηστεία, μείωση επιπέδων ινσουλίνης, καύση λίπους
Η διαδικασία λειτουργεί αντίστροφα όταν δεν τρώμε (διαλείμματική νηστεία). Τα επίπεδα ινσουλίνης πέφτουν, δίνοντας το σήμα στο σώμα να ξεκινήσει να καίει την αποθηκευμένη ενέργεια καθώς δεν παρέχεται πλέον μέσα από τα τρόφιμα. Η γλυκόζη του αίματος πέφτει, οπότε το σώμα πρέπει τώρα να λάβει τη γλυκόζη από τις αποθήκες ώστε να την «κάψει» για παράγει ενέργεια.
Το γλυκογόνο είναι η πιο εύκολα προσβάσιμη πηγή ενέργειας. Διασπάται σε μόρια γλυκόζης για να παρέχει ενέργεια για τα άλλα κύτταρα του σώματος. Αυτό μπορεί να προσφέρει αρκετή ενέργεια για να τροφοδοτήσει μεγάλο μέρος των αναγκών του σώματος για 24-36 ώρες. Μετά από αυτό, το σώμα θα κάψει κυρίως το λίπος για ενέργεια.
Επομένως το σώμα μας βρίσκεται στη πραγματικότητα σε δύο καταστάσεις: Στην κατάσταση όπου καταναλώνουμε τροφή (υψηλή τιμή ινσουλίνης) και στην κατάσταση νηστείας (χαμηλή τιμή ινσουλίνης). Είτε αποθηκεύουμε την ενέργεια των τροφίμων (αυξάνουμε τα αποθέματα), είτε καίμε την αποθηκευμένη ενέργεια (μειώνοντας τα αποθέματα). Είναι το ένα ή το άλλο. Εάν το φαγητό και η νηστεία είναι ισορροπημένα, τότε αν δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες, δεν θα πρέπει να υπάρξει καμία αλλαγή στο βάρος του οργανισμού.
Αν ξεκινήσουμε να τρώμε, το λεπτό που ξυπνάμε και σταματήσουμε τη στιγμή που κοιμόμαστε, περνάμε σχεδόν όλο το χρόνο μας σε κατάσταση τροφοδοσίας. Με την πάροδο του χρόνου, κερδίζουμε βάρος, επειδή δεν επιτρέψαμε ποτέ στο σώμα μας να κάψει την αποθηκευμένη ενέργεια του φαγητού. Για να αποκαταστήσουμε την ισορροπία ή να χάσουμε βάρος, ίσως απλά χρειαστεί να αυξήσουμε τον χρόνο που καταναλώνουμε για την καύση της ενέργειας των τροφών. Αυτό είναι και η διαλείμματική νηστεία.
Ουσιαστικά, η διαλείματική νηστεία επιτρέπει στο σώμα να χρησιμοποιεί την αποθηκευμένη ενέργεια. Το σημαντικότερο ίσως που πρέπει να κατανοήσουμε από όλη τη παραπάνω διαδικασία είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα βλαβερό σε αυτό τον τρόπο «δίαιτας», αφού στην πραγματικότητα έτσι είναι σχεδιασμένος να λειτουργεί από τη φύση ο ανθρώπινος οργανισμός.
